Simya Hikayeleri: İskenderiyeli Hypatia

Hyptia, İskenderiye' de dersler vermiş ve zamanının çok ötesinde yaşamış bir filozof, astronom, matematikçi, siyasetçi. Her şeyden önemlisi bir kadın. M.S. 350 ila 370 yılları arasında doğduğu düşünülen Mısırlı Hyptia, o zamanların üniversite kenti İskenderiye' de yaşamış. Çağının yegane bilim kadını olarak bilinmekte. Her şeyden öte bir filozof olan Hyptia' nın hangi felsefi akımın temsilcisi olduğu tam söylenememekte, daha çok Yeni Platonculuk denilen daha az metafizik içeren bir akıma dahil olduğu düşünülmektedir.

Babası kendi gibi matematikçi olan ve İskenderiye Müzesindeki kütüphanenin kütüphanecisi Theon Alexandricus' tur. İtalya ve Yunanistan' da eğitim gören Hyptia, kısa zamanda İskenderiye' nin en önemli kişilerinden biri haline gelmiş. Platon ve Aristo' cu öğretilerini kendi yürüttüğü okulda öğrencilerine aktarmış. 

Hyptia' ın yaşadığı dönemde, Dünya' nın evrenin merkezi olduğunu söyleyen Yermerkezlilik inanışı yaygındır. Güneşi evrenin merkezine alan Günmerkezlilik inanışın ilk temsilcilerinden biri sayılır. Kendinden önce bu görüşü savunan Sisamlı Aristarkus' un önerdiği bu sistemi anlayıp açıklamaya çalışmıştır. Ki 1200 yıl sonra Johannes Kepler' in açıklayacağı "Gezegensel Hareket Yasaları" 'ndan önce bu teoriye destek veren pek çıkmamıştır.

Aynı zamanda politikacı olan Hyptia, zamanının iktidar oyunlarında kendine yer bulmuştur, ama kendini bekleyen hazin sonun bu entrikalarla olacağından habersizdir. Yaşadığı dönem Paganizm' in ve Antik bilimlerin sona erdiği ve Hristiyanlığın güçlendiği dönemdir. Zeki ve güzel bir kadın olması, erkeklerin egemen olduğu bir dünyada çok fazla dikkat çekmesine sebep olur ve entrikaların onu bulması uzun zaman almaz. Hristiyanlığı kabul etmediği için cadılıkla suçlanır ve o dönemde yaşayan İskenderiyeli papaz Cyril' in komplosu sonucu, M.S. 415' te öldürülür. Öldürülmeden önce işkencelere maruz kalır, çırılçıplak soyularak sokaklarda taşlanır. Cesedinin daha sonradan Hristiyan rahiplerce bulunup, yakıldığı söylenir.

Bu önemli karakteri 2009 senesinde beyazperdede görme şansına eriştik. Alejandor Amenabar' ın yönettiği Agora filminde, Hyptia' yı Rachel Weisz başarılı bir şekilde canlandırmıştı. Kadınların bilim adına büyük işler yapmasının ilk kilometre taşlarındandır Hyptia. Döneminin şartlarına göre, ileri seviyedeki bilgisi, karakteri, yenilikçi olması, onu önemli simyacılar arasına almamızı sağlamıştır (kimya adına çalışmaları olmasa da, simyanın alt dallarından astronomi ve felsefe' yle uğraşmıştır.).